Bedrijventerrein

Situatieschets

West Betuwe kent veel bedrijventerreinen. Deze verschillen in omvang en inrichting.  We zien licht van lantaarnpalen (openbare verlichting), binnen- en buitenverlichting van bedrijven en vaak ook van reclame verlichting (aan de gevel of bij het pand).

Al het licht bij elkaar bepaalt het beeld op straat. Een felverlicht reclamebord is in de avond en nacht juist minder leesbaar. Het licht afkomstig van een bedrijf is soms ook van verre zichtbaar. Soms werkt een bedrijf 24/7, dan is er altijd licht nodig.  Toch kunnen we dan ook kijken hoe de totale hoeveelheid licht wat minder kan.

Wet-, regelgeving en keurmerken op bedrijventerrein

We zijn niet verplicht te verlichten in Nederland. Wat er staat moeten we wel goed onderhouden. Daarnaast speelt de Omgevingswet een rol. Deze geeft aan dat er geen hinder mag ontstaan aan de fysieke leefomgeving. Ook de richtlijn van de Nederlandse Stichting voor Verlichtingskunde (NSVV) ter voorkoming van Lichthinder en de CROW-publicatie ‘Reclame langs wegen’ spelen een rol ten aanzien van reclames.

Tenslotte zijn er keurmerken. Voor een bedrijventerrein is er een keurmerk Veilig Ondernemen (KVO). Dit is een vrijwillig keurmerk. Bij dit keurmerk werken ondernemers, brandweer, politie en gemeente samen aan een set structurele maatregelen waar verlichting onderdeel van uitmaakt. Besproken wordt welke vorm van verlichting daarbinnen past, rekening houdende met de huidige mogelijkheden van nachtcamera’s. Ook de verlichting van de bedrijven zelf wordt besproken binnen de KVO-partners. Het valt eerder op als het licht met een sensor aangaat dan dat licht altijd aan is.

Licht en Veiligheid

Licht wordt vaak in 1 adem met veiligheid genoemd. Soms vinden mensen dat licht veilig is, maar dat is een persoonlijk gevoel. De veiligheid wordt bepaald door de hoeveelheid sociale controle. Is er geen sociale controle dan geeft het licht vooral schijnveiligheid. Ook wordt vaak gezegd dat licht nodig is voor de camerabewaking. Een goede camera kan zonder licht opnames maken. Vaak zorgt licht voor korrelige opnames.

Effect van licht

Het kan op straat donker lijken door een pand te verlichten, een fel reclamebord te plaatsen, fel licht binnen te hebben, enzovoort. Soms zorgt het licht voor verblinding of trekt het licht de aandacht van de weggebruiker waardoor voorbijgangers niet meer op de weg letten.

Foto: een verlicht bedrijfspand. Het licht schijnt op de weg waardoor de weg donker lijkt. Ook kunnen we afgeleid worden door het licht.

Reclame

Licht wordt veel gebruikt in reclametoepassingen. Denk aan een verlicht bedrijfsnaambord, een verlichte voorgevel of lichtzuilen. Een fel verlichte gevel is al gauw nadrukkelijk aanwezig.

Foto: verlichte reclamezuil en licht aan de gevel zorgen ervoor dat het op de weg donker lijkt.

Ook zien we steeds meer leddisplays/lichtkranten. Deze displays hebben soms ook nog bewegende of knipperende beelden. De kleur van de advertenties is mede bepalend voor de felheid.

In de gids Ruimtelijke Kwaliteit (oktober 2022) is per gebied aangegeven waar wat mag. Er wordt onderscheid gemaakt tussen bedrijven in een woonwijk of op een bedrijventerrein.

Bedrijven in een woonwijk:

• geen verlichting, lichtbakken, knipperende of bewegende onderdelen;
• de reclame heeft een eigen vormgevingskwaliteit.

Op bedrijventerreinen:

• verlichting of aanlichten is toegestaan behalve aan de randen van terreinen welke grenzen aan landelijk gebied;
• geen knipperende of bewegende elementen of onderdelen;
• maximaal één vrijstaande reclamezuil per gebouw bij de entree of inrit;
• (led-schermen, digitale billboards, lichtcouranten) stralen geen aanstootgevende boodschappen en verbeeldingen uit;
• vertonen qua vormgeving en/of kleur geen gelijkenis met verkeersrelevante informatiedragers, zoals verkeersborden/- signaleringen enz.;
• reclame zijn niet verblindend (conform Richtlijnen Lichthinder);
• geen flikkerende afbeeldingen, films, tuimelende of wervelende overgangen;
• maximaal 1 vervagende of verschuivende beeldwisseling 20 seconden;
• bij voorkeur geen lichtreclame tonen tussen 23.00 en 07.00 uur.

Foto: Leddisplay. Deze kan de aandacht van de weggebruiker afleiden. Ook kan het zorgen voor lichtvervuiling of lichthinder.

Displays binnen/in etalages

Displays binnen zijn meestal niet van ons, maar hebben wel effect op de openbare ruimte.

Verlicht pand

Soms kiezen bedrijven voor het verlichten van hun pand. Dat kan mooi zijn in de avonduren, bijvoorbeeld bij het verlichten van een monumentaal pand. Het kan een bijdrage geven aan de sfeer. Maar verlicht dan alleen het pand zelf en niet de omgeving of de weg. Soms wordt het licht in de nacht uitgedaan, maar er zijn ook panden die de hele nacht verlicht zijn. Dat is niet nodig en wenselijk. Vanuit het oogpunt van duurzaamheid kan dit anders.

Hoe gaan we om met verlichting op bedrijventerreinen

• We dimmen de openbare verlichting na 19.00 uur, dat wil zeggen dat het licht minder fel gaat branden.
• We kijken samen met ondernemers en politie waar het licht in de nacht uit kan.
• De verlichting die we plaatsen geeft een goede kleur- en gezichtsherkenning.
• De beleids- en beheermedewerkers bepalen welke verlichting waar geplaatst wordt.
• Het Keurmerk Veilig Ondernemen (KVO) houden we voor de openbare verlichting niet aan. Het beleidsplan ‘Licht in West Betuwe’ is leidend.
• De verlichting van terreinen, gevels, reclame en ook de binnenverlichting mag niet onnodig branden, moet de juiste sterkte hebben en correct gericht zijn. De reden hiervan is het voorkomen van verstoring van de openbare verlichting, van lichthinder voor omwonenden en (landschap)vervuiling.
• Een display/reclame mag geen hinder geven aan de fysieke leefomgeving (Omgevingswet). In situaties waarin een display wel toegestaan wordt, mag er geen hinder ontstaan voor de omgeving, flora en fauna. De verkeersveiligheid mag niet in gevaar komen. Qua kleuren stellen we per situatie eisen en de beelden mogen niet knipperen of bewegen. De verlichting moet in de avond gedimd worden en in de nacht uit staan.
• Leidraad is de richtlijn van de Nederlandse Stichting voor Verlichtingskunde (NSVV) ter voorkoming van Lichthinder en de CROW-publicatie ‘Reclame langs wegen’.
• Nieuwe toekomstige richtlijnen, die relevant zijn voor leddisplays, worden ook meegenomen.
• Onnodig lichthinder willen we verminderen of voorkomen door goed gericht licht en alleen daar waar het nodig is.
• We gaan met ondernemers in gesprek als daar aanleiding toe is.
• We vragen ondernemers om terughoudend te zijn met displays in etalages of winkels. In ieder geval mogen de displays geen licht geven op straat, moeten ze in de avond gedimd en in de nacht uitgezet worden.
• We vragen de ondernemers om hun verlichting in en buiten het gebouw ’s nachts uit te schakelen. Als dat niet kan, dan de verlichting in ieder geval te dimmen.
• Reclame aan de gevel of bij het pand mag beperkt.